กระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง ? แนะนำกระดาษไหว้เจ้าต่างๆ ที่ถูกต้องตามแบบประเพณี !

การไหว้เจ้าในช่วงตรุษจีนนั้น นอกจากการเตรียมของไหว้ 5 อย่างแล้ว อีกพิธีกรรมที่นิยมทำกันก็คือ การนำกระดาษเงินกระดาษทองไหว้เจ้ามาพับเป็นรูปต่างๆ แล้วทำการไหว้เทพเจ้า ไว้เจ้าที่ รวมถึงไหว้บรรพบุรุษพร้อมกับทำการเผา เนื่องจากมีความเชื่อว่าเป็นการส่งเงินทองและข้าวของเครื่องใช้ไปยังอีกภพภูมิหนึ่งให้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไป ทั้งนี้ ก็จะมีกระดาษไหว้เจ้าหลากหลายชนิดมากมาย สำหรับใครที่เป็นคนไทยเชื้อสายจีนและไหว้เจ้าอยู่เป็นประจำก็อาจจะคุ้นเคยกับการใช้กระดาษแต่ละแบบเป็นอย่างดี แต่สำหรับคนที่ยังไม่ทราบว่ากระดาษไหว้เจ้ามีกี่แบบ แล้วใช้ไหว้อย่างไรบ้างนั้น ในบทความนี้ เราจะมาแนะนำให้รู้จักกระดาษไหว้เจ้าชนิดต่างๆ เพื่อให้ใช้ได้ถูกต้องมากขึ้น กระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง มีกี่แบบ ? แต่ละแบบใช้อย่างไร ? ไปดูพร้อมๆ กันเลยค่ะ

กระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง ? ชวนรู้จักแต่ละชนิด เพื่อไหว้ได้ถูกต้องตามประเพณี

ถ้าใครเกิดในครอบครัวคนไทยเชื้อสายจีน และมีการไหว้เจ้าช่วงเทศกาลตรุษจีนเป็นประจำ จะต้องเคยเห็นพิธีเผากระดาษเงินกระดาษเงินกระดาษทอง ซึ่งเป็นการไหว้เจ้าและไหว้บรรพบุรุษผู้ล่วงลับ เนื่องจากมีความเชื่อว่า เมื่อคนเราตายไปแล้วจะได้ไปอยู่อีกภพภูมิหนึ่ง และลูกหลานควรแสดงความกตัญญูด้วยการส่งเงินทองไปให้ผ่านพิธีเผากระดาษเงินกระดาษทอง ซึ่งกระดาษไหว้เจ้านั้นได้แบ่งออกเป็น 3 ประเภทด้วยกันคือ กระดาษสำหรับไหว้เทพเจ้าหรือเทพยดาฟ้าดิน กระดาษไหว้เจ้าที่ และกระดาษไหว้บรรพบุรุษ ซึ่งแต่ละประเภทนั้นก็จะใช้กระดาษไหว้ที่แตกต่างกัน แล้วมีกระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้างสำหรับการไหว้แต่ละแบบ ไปดูกันเลยค่ะ

[affegg id=3992]

1. กระดาษไหว้เทพเจ้า หรือเทพยดาฟ้าดิน

การไหว้เทพเจ้าตามความเชื่อของชาวจีนนั้นสามารถไหว้ได้หลายองค์ ไม่ว่าจะเป็นเทพพระเจ้าไฉ่ชิงเอี๊ย ที่นิยมไปไหว้ช่วงตรุษจีน หรือจะเป็นเทพเจ้ากวนอู เจ้าแม่ทับทิม เจ้าแม่กวนอิม และอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งกระดาษสำหรับไหว้เทพเจ้ามีดังนี้

• เทียงเถ่าจี๊

กระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง ? มาเริ่มกันที่เทียงเถ่าจี๊ หรือกระดาษทองโชคดี เป็นกระดาษสีทองขนาดใหญ่ที่มีกระดาษสีแดงตัดเป็นอักษรมงคลเขียนว่า “เผ่งอ๊าง” แปลว่า โชคดี ใช้สำหรับการไหว้เทพเจ้าเท่านั้น เพื่อขอพรให้ร่ำรวย มีสุขภาพแข็งแรง และขอให้เทพเจ้าคุ้มครองปกปักรักษาเรา

• งึ่งเต้า

งึ่งเต้าหรือถังเงินถังทอง เป็นการทำกระดาษเงินกระดาษทองให้เป็นรูปร่างทรงกลมคล้ายกับถัง และมีลวดลายอักษรจีนประดับอยู่ ภายในถังบรรจุกระดาษเงินกระดาษทองอยู่ข้างใน ปิดทับด้วยกระดาษสีแดง ใช้ไหว้เทพเจ้าหรือเซียน เพื่อให้ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข ร่ำรวยเงินทอง

• เต๋าบ้อเพ้า

กระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง หนึ่งในนั้นคือเต๋าบ้อเพ้า เป็นชุดของเทพเจ้า คล้ายกับคนไทยที่ถวายผ้าคลุมองค์พระพุทธรูป ซึ่งจะมีการทำเต๋าบ้อเพ้าให้กับเทพเจ้าหลายองค์ เช่น ชุดของเจ้าแม่กวนอิม ชุดของเจ้าแม่ทับทิม เป็นต้น

2. กระดาษไหว้เจ้าที่ (ตี่จู่เอี๊ยะ)

เจ้าที่ของจีนนั้น รู้จักกันดีในชื่อตี่จู่เอี๊ยะ หรือแป๊ะกง เชื่อว่าเป็นเทพที่ปกปักรักษาคุ้มครองคนในบ้านและครอบครัวให้อยู่เย็นเป็นสุข การไหว้เจ้าที่เป็นการแสดงความขอบคุณเทพที่ช่วยคุ้มครองครอบครัว และยังเป็นการขอพรให้ได้รับการคุ้มครองเช่นนี้ตลอดไปอีกด้วย มาดูกันเลยค่ะว่า กระดาษไหว้เจ้าที่ จะมีอะไรบ้าง

• เง่งเตี๋ย หรือ หงิ่งเตี๋ย

เง่งเตี๋ยหรือหงิ่งเตี๋ย เป็นกระดาษเงินกระดาษทองที่เป็นกระดาษรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ตรงกลางกระดาษจะเป็นสีทองมันวาว ใช้สำหรับเผาส่งไปให้เจ้าที่ และอาจจะมีการพับเป็นรูปทรงต่างๆ ส่วนใหญ่จะนิยมพับเป็นรูปเรือ เพราะเรือเป็นสัญลักษณ์มงคล หมายถึงความสมบูรณ์ตามความเชื่อของชาวจีน หรือพับออกมาเป็นรูปพานเงินพานทองก็ได้เช่นกัน เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคล นำพาความเจริญรุ่งเรืองและความร่ำรวยมาสู่บ้านที่อยู่อาศัย

• ตั่วกิม

ตั่วกิมเป็นกระดาษสีทองมีขอบสีส้ม พับเป็นรูปเคียวเท่าซี่ และมีกระดาษสีแดงแปะตรงกลาง เป็นกระดาษไหว้เจ้าที่ที่ใช้ขอพรเกี่ยวกับความสุข หรือเรื่องหน้าที่การงานให้มีความเจริญรุ่งเรือง

• กิมฮวย

กิมฮวยหรือขนนกยูง มักจะปักอยู่ในกระถางธูปคนจีน หรือนิยมปักบนของไหว้ต่างๆ เพื่อเสริมความเป็นมงคล คำว่ากิมฮวยนั้น หากแปลเป็นไทย จะหมายถึงดอกไม้ทองคำที่ใช้ถวายสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ถือเป็นเครื่องบรรณาการชั้นสูงแก่องค์เทพต่างๆ ที่เรานับถือ และยังเป็นการปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายหรือสิ่งอัปมงคลต่างๆ ไม่ให้มากล้ำกลายในเขตสถานที่แห่งนั้นอีกด้วย โดยปกติแล้วจะมีการเปลี่ยนกิมฮวยปีละครั้งในช่วงเทศกาลตรุษจีนเพื่อเป็นการทำความสะอาดบ้าน และเปลี่ยนเครื่องใช้ให้กับเจ้านั่นเอง ทั้งนี้ ควรเปลี่ยนทันทีเมื่อกิมฮวยมีการชำรุดเสียหาย เพราะไม่ควรใช้ของชำรุดไหว้เจ้านั่นเองค่ะ

[affegg id=3993]

3. กระดาษสำหรับไหว้บรรพษุรุษ

กระดาษไหว้เทพเจ้า มีอะไรบ้าง ตอนนี้ก็ได้รู้กันไปแล้ว มาต่อกันที่กระดาษสำหรับไหว้บรรพบุรุษกันบ้าง ซึ่งการไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วนั้น ถือว่าเป็นการแสดงออกถึงความกตัญญูของชนชาวจีน โดยมักจะไหว้บรรพบุรุษตั้งแต่ต้นตระกูลลงมา สำหรับกระดาษไหว้บรรพบุรุษนั้นก็จะมีดังนี้ค่ะ

• กิมเตี๊ยว

กิมเตี๊ยวเป็นกระดาษสีทองที่นำมาพับเป็นรูปทองคำแท่ง นิยมมัดรวมให้มีตั้งแต่ 8 แท่งขึ้นไป เป็นสัญลักษณ์ของเงินทองที่เอาไว้ใช้ในโลกหลังความตาย เพื่อให้บรรพบุรุษมีเงินมีทองใช้ในอีกภพภูมิหนึ่งนั่นเอง

• กิมจั้ว

กิมจั้วเป็นกระดาษที่มีสีเงินและสีทองอยู่ในด้านเดียวกัน ก่อนไหว้นิยมเอากิมจั้วมาพับต่อกันเป็นรูปดอกไม้ และมีความเชื่อว่าการพับต่อกันเป็นรูปพานดอกไม้เงินดอกไม้ทองนั้น จะช่วยเสริมความเป็นสิริมงคลมากยิ่งขึ้น

• อ่วงแซจิ่ว

อ่วงแซจิ่ว มีลักษณะเป็นกระดาษสีเหลือง ด้านในมีตัวอักษรสีแดง ถือเป็นใบเบิกทางหรือใบทางสำหรับผ่านทางระหว่างโลกมนุษย์และโลกวิญญาณ เนื่องจากชาวจีนมีความเชื่อว่าผู้ล่วงลับจะเดินผ่านทางที่โรยด้วยอ่วงแซจิ่วเท่านั้น

• ค้อซี

ค้อซีเป็นกระดาษสีทอง นิยมนำเอามาพับเป็นรูปต่างๆ ก่อนนำไปไหว้ เช่น รูปเรือ ซึ่งจะเรียกว่า “เคี้ยวเท่าซี” เชื่อกันว่าการพับเรือนั้นจะมีมูลค่ามากกว่าการพับเป็นรูปอื่นๆ สามารถใช้ไหว้ได้ทุกอย่าง รวมถึงไหว้ผู้ล่วงลับได้ด้วยเช่นกัน

• อิมกังจัวยี่

อิมกังจัวยี่ หรือรู้จักกันดีในชื่อแบงค์กงเต๊กนั่นเอง นิยมเผาไปให้บรรพบุรุษเหมือนเป็นการให้เงินไว้ใช้ในโลกอื่น แต่ปัจจุบันมีทั้งธนบัตร เหรียญ รวมถึงข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ที่ทำจากกระดาษ เช่น สมาร์ทโฟน กระเป๋าสตางค์ เสื้อผ้า และอื่นๆ เป็นเหมือนการจำลองเครื่องใช้เพื่อไหว้และเผาไปให้บรรพษุรุษที่ล่วงลับไปแล้วได้ใช้สิ่งของเหล่านี้บนสรวงสวรรค์

และนี่ก็เป็นกระดาษไหว้ชนิดต่างๆ ใครที่กำลังสงสัยอยู่ว่า กระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง ? มีกี่แบบ ตอนนี้ก็คงจะได้รู้คำตอบกันไปแล้ว ซึ่งถ้าต้องการประกอบพิธีการไหว้เจ้าตามแบบฉบับดั้งเดิมนั้น ก็ควรเลือกใช้กระดาษชนิดต่างๆ ให้ถูกต้องตามประเพณี เพื่อเป็นการรักษาวัฒนธรรมและพิธีการไหว้เจ้าที่ถูกต้องเอาไว้ และสำหรับใครที่ไม่ได้มีเชื้อสายจีนหรือไม่ได้ผ่านการไหว้เจ้ามาก่อน การที่ได้รู้ว่ากระดาษไหว้เจ้ามีอะไรบ้าง ก็เป็นความรู้ติดตัวเอาไว้ เผื่อได้มีโอกาสเข้าร่วมพิธีไหว้ต่างๆ ตามความเชื่อประเพณีแบบจีน จะได้ไม่สับสนกับการใช้กระดาษชนิดต่างๆ เพื่อการไหว้เจ้ากันนะคะ และสำหรับใครที่ปีนี้เป็นปีชงพอดี ก็อย่าลืมไปไหว้เทพเจ้าแก้ชงกันด้วยนะ แล้วควรแก้ปีชงตอนไหนนั้น ต้องบอกว่า ช่วงตรุษจีนนี่แหละค่ะเป็นเวลาที่เหมาะสมที่สุด จะได้บรรเทาเคราะห์กรรม เฮงๆ ปังๆ และโชคดีตลอดทั้งปีกันไปเลย

[affegg id=3994]

Inspire Now ! : การเผากระดาษเงินกระดาษทองเพื่อไหว้เจ้านั้นเป็นความเชื่อที่สืบทอดกันมานาน อย่างไรก็ตาม การเผาก็เป็นการสร้างมลภาวะทางอากาศได้อีกทางหนึ่ง และกระดาษเงินกระดาษทองในท้องตลาดบางชนิดยังถูกฉาบไปด้วยตะกั่ว ซึ่งทำให้การเผากระดาษเงินกระดาษทองแต่ละครั้งเกิดสารพิษในรูปแบบของโลหะหนักลอยอยู่ในอากาศ ส่งผลทำให้เกิดโรคมะเร็งปอด และมีผลกระทบต่อสุขภาพด้านอื่นๆ อีกด้วย ดังนั้น ปัจจุบันบางบ้านที่ทำการไหว้เจ้ากันจึงใช้วิธีที่เปลี่ยนไป เช่น นำเงินสดไปไหว้และเอาไปทำบุญอีกต่อหนึ่ง หรือเปลี่ยนจากการใช้กระดาษที่ฉาบด้วยตะกั่วเป็นกระดาษที่ทำจากสีธรรมชาติ ก็จะช่วยลดการปล่อยโลหะหนักในอากาศซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพหากสูดดมเข้าไป ทั้งนี้ หากต้องเผาจริงๆ ควรอยู่ในที่โล่งแจ้งและยืนเหนือลมขณะเผา รวมถึงสวมหน้ากากอนามัยเพื่อป้องกันฝุ่นละออง และนำกระดาษที่เผาเรียบร้อยแล้วไปทิ้งหรือฝังกลบให้เหมาะสม เพื่อเป็นการป้องกันการแพร่กระจายสารตะกั่วสู่สิ่งแวดล้อมนะคะ

DIY INSPIRE NOW ทำให้ฉันอยากเป็นคนที่ดีกว่าเดิมใช่ไหม ? ได้รู้ถึงชนิดของกระดาษไหว้เจ้าแบบต่างๆ แล้ว ก็จะได้ใช้อย่างถูกต้องตามประเพณีดั้งเดิม และระมัดระวังการใช้ให้เหมาะสม เพื่อไม่ให้เป็นอันตรายต่อสุขภาพนะคะ ♡

อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : nationsonline.org, thaihealth.or.th, bangkokbiznews.com

Featured Image Credit : vecteezy.com/Parichart Thong