ใครที่เจอปัญหา เสมหะเยอะ มีเสมหะในลำคอเรื้อรัง ต้องคอยกระแอมตลอดทำให้เสียบุคลิก หรือมีคนใกล้ตัวที่ทรมานกับอาการนี้อยู่ เป็นมานานไม่หายสักที วันนี้มีเคสคนไข้ที่หมอเคยคำปรึกษาจนอาการดีขึ้นมาเล่าให้ฟังค่ะ เชื่อว่าจะเป็นข้อมูลให้เราได้สังเกตตัวเองและปรับที่ต้นทางจนอาการดีขึ้นแบบไม่ต้องพึ่งยาอีกต่อไป
เสมหะเยอะ กระแอมตลอด! หายได้ ถ้าเข้าใจสิ่งนี้
เป็นเคสของพี่ผู้ชายท่านหนึ่ง อายุประมาณ 40 ปี มาปรึกษาเพราะมีเสมหะเยอะอยู่ในลำคอตลอดเวลา เป็นเสมหะใสแต่มีความหนืด ทำให้ต้องคอยกระแอมให้คอโล่งอยู่บ่อยๆ หมอเองก็สังเกตได้ในระหว่างที่เราคุยกัน นอกจากเสมหะเยอะ ยังชอบมีไข้ต่ำๆ ช่วงเย็น
พอซักถามถึงการกินการอยู่การใช้ชีวิต ทำให้รู้ถึงสาเหตุ สรุปพฤติกรรมของพี่เขาเป็นประมาณนี้ค่ะ
- ทำงานโปรดักชั่น ตัดต่อสื่อ ทำให้นอนดึกมาตั้งแต่เริ่มทำงาน เป็นสิบปีเรื่อยมาจนถึงวันนี้
- ดื่มน้ำน้อย ทั้งวันแทบไม่ได้ดื่มน้ำเปล่า ถ้าหิวน้ำจะดื่มชาเขียวรสธรรมชาติที่เคลมว่าไม่ใส่น้ำตาล หรือไม่ก็เป็ปซี่ ดื่มแบบนี้ทุกวันมาตลอดหลายปี
- ชอบกินของทอด ถ้ามื้อไหนไม่มีของทอดเป็นกับข้าว รู้สึกเหมือนขาดอะไรไป
- กินเมนูซ้ำๆ ไม่หลากหลาย
- ตั้งแต่มีลูก 3 ปีแล้วที่ไม่ได้ออกกำลังกายเลย
- ทำงานสายสื่อต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ ทำงานบริหารมีลูกน้อง ทำให้ใช้ความคิดเยอะ มีความเครียด
- ไม่มีปัญหาเรื่องการขับถ่าย ทานข้าวสามมื้อ หนักมื้อเย็น
เริ่มต้นอยากปูพื้นให้แบบนี้ก่อนว่า โรคในทางแผนไทยแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือโรคทางปิตตะ วาตะ และเสมหะ ของพี่เขาชัดเจนว่าเป็นที่ระบบเสมหะ คือเสมหะงวด หนืด เคลื่อนไม่ดี และมีอาการไฟกำเริบด้วยทำให้มีไข้ต่ำๆ ไอความร้อนขึ้นสูงยิ่งเสริมให้เสมหะเหนียวแห้ง
ซึ่งทั้งหมดมาจากพฤติกรรมการกินและการใช้ชีวิต ถ้าเราเห็นภาพนี้แล้วให้แก้ที่ต้นเหตุ ปรับที่ระบบไฟ ลดความร้อนในตัวลง (ปิตตะ) เพิ่มให้ระบบสูบฉีดลมในร่างกายทำงานได้ดีขึ้น (วาตะ) และเพิ่มน้ำให้เสมหะเหลว ไหลลื่นมากขึ้น (เสมหะ) อาการเสมหะในคอเรื้อรังนี้แทบจะหายแบบไม่ต้องใช้ยาเลย
[affegg id=3838]
-
เข้านอนให้เร็วขึ้น
ดึกสุดๆ ไม่เกิน 5 ทุ่ม ช่วง 4 ทุ่ม ถึง ตี 2 เพื่อให้ระบบปิตตะในร่างกายได้พัก ทำให้ร่างกายไม่ร้อนจนไอความร้อนลอยขึ้นเผาให้เสมหะแห้ง ถ้าเรานอนเร็วและตื่นเช้า อาการไข้ต่ำๆ ระคายคอก็จะดีขึ้นด้วย
-
หยุดดื่มชาเขียวขวดและน้ำอัดลมแทนน้ำ
น้ำปรุงแต่งเหล่านี้แม้จะระบุว่าไม่มีน้ำตาลแต่แน่นอนว่ามีสารปรุงแต่ง ดื่มนานๆ ครั้งไม่มีปัญหา แต่ไม่ควรดื่มทุกวันแทนน้ำเปล่า เพราะนอกจากจะทำให้ติดรสชาติแล้ว ชาและน้ำอัดลมยังมีคาเฟอีนที่มีฤทธิ์ขับน้ำออกทำให้น้ำที่น้อยเคลื่อนไม่ดีอยู่แล้วแห้งไปใหญ่ แล้วยังมีโซดาที่ไปเพิ่มแรงดันสะสมในร่างกาย ไม่ดีกับระบบย่อย ในช่วงแรกอาจจะอดใจยากสักนิด ยังติดรสชาติ ก็ไห้เพิ่มรสชาติโดยหยดน้ำยาอุทัยทิพย์ในน้ำ หรือฝานมะนาวบางๆ ลงในกระบอกน้ำเปล่า แล้วจิบทั้งวันก่อนก็ได้
หน้าร้อนแบบนี้ คนที่ติดน้ำปรุงแต่งที่มีความหวาน หารู้ไม่ว่ายิ่งกินก็ยิ่งทำให้เจ็บคอ เสมหะเหนียว ยาอมแก้เจ็บคอยี่ห้อไหนดี ก็อาจเป็นทางเลือกให้หามาอมให้ชุ่มคอเป็นครั้งคราวได้
[affegg id=3839]
-
กินของทอดให้น้อยลง
ไม่ใช่ทุกมื้อหรือทุกวันต้องมีแต่ให้กินเมนูที่ไม่ต้องใช้น้ำมันบ้าง เช่น นึ่ง ตุ๋น ต้ม อบ คั่ว กินให้หลากหลาย เพราะของทอดย่อยแล้วจะเหลืออนุมูลอิสระคงค้างสูง กินเยอะก็เป็นร้อนใน เจ็บคอง่าย และนานวันยิ่งเพิ่มปริมาณไขมันเลวในเลือด ทำให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
สำหรับสายผัดทอด ถ้าถามว่าตอนนี้เป็นร้อนในกินอะไรดี แนะนำว่าเพิ่มการกินผักใบเขียวที่มีฤทธิ์เย็นให้ได้วันละหนึ่งอย่าง ดื่มน้ำเยอะๆ ก็จะช่วยลดอาการความร้อนเบื้องต้นลงได้
-
เพิ่มการกินพืชผักสมุนไพรที่ทำให้ลมเคลื่อนดี
ตัวอย่างเช่น ขิง ข่า กระชาย ใบกะเพรา ใบโหระพา ใบแมงลัก พริกไทย ใบมะกรูด ตะไคร้ ซึ่งอยู่เครื่องต้มยำ น้ำพริก แกงป่า แกงเลียง แกงส้มทั้งหลาย อาหารกลุ่มนี้ช่วยจุดไฟย่อย ทำให้ระบบย่อยดี ลมเคลื่อน พัดเสมหะเยอะในร่างกายให้ไหลเวียนคล่องขึ้น
-
เพิ่มการกินสมุนไพรรสเปรี้ยว
รสเปรี้ยวจะช่วยเพิ่มน้ำ ทำให้เสมหะใส กัดเสมหะ ช่วยฟอกเลือด เช่น เราอาจจะบีบมะนาวลงไปในกับข้าวบ้าง กินผลไม้รสเปรี้ยว เช่น ตระกูลเบอร์รี่ มะขามป้อม ตะลิงปลิง (ถ้าผลไม้เปรี้ยวมากทานเสร็จอย่าลืมดื่มน้ำตามเพื่อชะกรดไม่ให้กร่อนฟันด้วย)
[affegg id=3840]
-
ออกกำลังกาย
การออกกำลังกายจะทำให้ปอดทำงานได้ดีขึ้น หัวใจสูบฉีดเลือด และพาเสมหะทั้ง 12 ไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายได้ดีขึ้น คนที่มีเสมหะในลำคอเรื้อรังบ่งบอกว่าปอดมีของเสียเยอะ ปอดอ่อนแอ หัวใจทำงานไม่มีประสิทธิภาพ เอื้อต่อการเป็นภูมิแพ้อากาศ ดังนั้นขอให้ลุกมาออกกำลังกาย เช่น เดินเร็วทุกวันวันละ 30 นาที ออกไปสูดอากาศลึกๆ ให้ปอดได้รับออกซิเจน ให้เหงื่อออก ก็จะเป็นวิธีบริหารปอดและหัวใจ ทำให้ระบบสูบฉีดและการไหลเวียนของของเหลวในร่างกายดีขึ้นค่ะ อะไรที่เคยขัดก็จะคล่องขึ้น
ปัจจุบันพี่คนนี้ได้รับคำแนะนำให้กินอาหารเสริม คือ วิตามินซี 1,000 มิลลิกรัม และอีกตัวที่เป็นสมุนไพรฝั่งโลกตะวันตก จริงๆ แล้วพืชสมุนไพรบ้านเรามีเยอะมากที่มีวิตามินซีสูงและช่วยป้องกันโรคประจำถิ่นของเราได้เป็นอย่างดี ถ้าอยากกินแดงแนะนำให้กิน “ตรีผลา” เดี๋ยวนี้มีทั้งแบบน้ำและแบบเม็ดให้เลือกสะดวกมาก หรือจะซื้อมาต้มเองก็ยังได้
ตรีผลาเป็นพิกัดยาไทยที่ประกอบด้วยผลไม้ 3 อย่าง คือ สมอไทย สมอพิเภก มะขามป้อม มีรสฝาดติดเปรี้ยว สรรพคุณ ช่วยปรับสมดุลธาตุในร่างกาย กระตุ้นภูมิคุ้มกัน แก้เสมหะจุกคอ และช่วยระบายสารพิษตกค้าง โดยเฉพาะมะขามป้อมที่ผลวิจัยระบุว่ามีวิตามินซีสูง กระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดี หาซื้อง่าย ราคาไม่แพงด้วยค่ะ
เสมหะเยอะเกิดจากไลฟ์สไตล์ ถ้าปรับ 6 ข้อนี้ได้ อาการมีเสมหะในลำคอเรื้อรังทำให้ต้องกระแอมบ่อยๆ อาการไข้ต่ำๆ ร้อนในจะค่อยๆ ดีขึ้นแน่นอน และสุขภาพองค์รวมก็จะดีขึ้น หน้าตาสดใสขึ้นด้วย หมอมีอัดคลิปอธิบายละเอียดไว้ในคลิป กดดูเพิ่มเติมได้เลยที่ “เสมหะเยอะตลอดเวลา หายได้! ถ้าเข้าใจสิ่งนี้ l วิธีแก้เสมหะเหนียว”
ส่วนคลิปสุขภาพอื่นๆ เพื่อให้เราเข้าใจสาเหตุของโรค และดูแลตัวเองแบบองค์รวมได้แบบพึ่งพายาน้อยที่สุด สามารถกดติดตามช่อง Healthy daisy ของหมอได้นะคะ
Inspire Now ! : เห็นไหมคะว่าปัญหาจะไม่เป็นปัญหาเรื้อรังอีกต่อไปถ้าเราสังเกตตัวเองและรู้ต้นเหตุของโรค อย่าลืมนะคะ หมอที่ดีที่สุดคือตัวเราเอง ไม่ว่าโรคอะไรก็ดีขึ้นได้ ขอเพียงหมั่นฟังเสียงร่างกายตัวเอง แล้วพบกันใหม่ค่ะ : ) |
DIY INSPIRE NOW ทำให้ฉันได้ไอเดียสุขภาพใช่ไหม? ลองนำเทคนิดกำจัดเสมหะในคอที่ทำให้รำคาญใจไปใช้ดู ได้ผลอย่างไรนำมาเล่าให้ฟังกันได้นะคะ