ยาพาราเซตามอล วิธีใช้ ที่ถูกต้อง กินตอนไหนได้บ้าง รู้ไว้ใช้ยาให้ถูกวิธี

ถ้าพูดถึงยาสามัญประจำบ้าน จะต้องมียาพาราเซตามอลอยู่ในลิสต์ และเป็นยาที่เราคุ้นเคยเป็นอย่างดี สรรพคุณเด่นๆ ของยาพาราเซตามอลคือ ช่วยบรรเทาอาการปวดและลดไข้ ไม่ว่าจะเป็นปวดหัว ปวดฟัน ปวดประจำเดือน บางคนก็ใช้ยาพาราแทนการกินยาแก้ปวดประจำเดือนเลยทีเดียว และถ้ามีอาการตัวร้อน คล้ายจะเป็นไข้ ก็กินยาพาราลดไข้ได้ ความจริงแล้ว ยาพาราเซตามอล วิธีใช้ ที่ถูกต้อง เป็นแบบไหน ควรใช้อย่างไร แก้อาการอะไรได้บ้าง มารู้จักให้มากขึ้นกันเลยค่ะ

ยาพาราเซตามอล วิธีใช้ และสรรพคุณของยาที่ควรทราบ

ยาพาราเซตามอล สรรพคุณเป็นยาแก้ปวดและลดไข้ มักใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดเล็กน้อยหรือปานกลาง เช่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดหลัง ปวดฟัน ปวดประจำเดือน และยังใช้ลดไข้ในกรณีเป็นไข้ ตัวร้อน ไม่ว่าจะมาจากอาการหวัดหรือไข้หวัดใหญ่ หรืออาการไข้อื่นๆ ก็สามารถกินยาพาราเพื่อลดไข้ได้ (อ่านเพิ่มเติม สมุนไพรรักษาไข้หวัด) นอกจากนี้ ยาพาราเซตามอล วิธีใช้ ยังช่วยบรรเทาอาการปวดในโรคข้ออักเสบที่ไม่รุนแรงอีกด้วย

การใช้ยาพาราเซตามอลให้ถูกวิธี ควรใช้ตามคำแนะนำบนฉลากหรือตามที่แพทย์กำหนด อย่าใช้ยานี้มากกว่าที่แนะนำ เพราะการใช้ยาพาราเซตามอลเกินขนาดอาจทำให้เกิดอันตรายร้ายแรงได้ พาราเซตามอลสามารถกินก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ ไม่จำเป็นต้องกินพร้อมมื้ออาหาร เพราะไม่ระคายเคืองกระเพาะเหมือนยาแก้ปวดชนิดอื่นๆ และควรกินในปริมาณที่เหมาะสม เพื่อผลดีต่อสุขภาพของเราเอง

ยาพาราเซตามอล กินกี่เม็ด ? ควรกินเท่าไหร่ถึงจะเหมาะสม

เชื่อว่าสิ่งที่คนสงสัยกันมากที่สุดคือ ยาพาราเซตามอล วิธีใช้ ควรกินยากี่เม็ดในแต่ละครั้ง ซึ่งการกินยาพาราที่ถูกต้องคือ ควรกินตามน้ำหนักตัว โดยในการกินยา 1 ครั้ง ให้ใช้ยาขนาด 10-15 มก.ต่อน้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัม เช่น หนัก 50 กิโลกรัม ควรกินครั้งละ 500-750 มก. หรือประมาณ 1 ถึง 1 เม็ดครึ่ง ซึ่งปริมาณสูงสุดสำหรับผู้ใหญ่คือ 1000 มก. หรือ 2 เม็ดต่อโดส และกินได้ถึง 4 ครั้ง หรือ 4000 มก. นับเป็น 8 เม็ด ในเวลา 24 ชั่วโมง หรือพูดให้เข้าใจง่ายๆ คือ สามารถกินได้ครั้งละ 1-2 เม็ด ทุกๆ 4 ชั่วโมง วันละไม่เกิน 8 เม็ดนั่นเอง

การกินยาพาราเซตามอลในจำนวนมาก หรือกินติดต่อกันเป็นเวลานานอาจทำให้ตับเสียหายได้ และถ้าอาการป่วยไม่ดีขึ้น ก็ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา เช่น จากที่กินครั้งละ 2 เม็ด ก็เพิ่มเป็น 3 – 4 เม็ด การทำแบบนี้จะส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างยิ่ง แม้ว่ายาพาราเซตามอล สรรพคุณจะเป็นยาแก้ปวด ลดไข้ แต่ก็ไม่ได้ออกฤทธิ์ในทันที ยาพาราจะออกฤทธิ์ภายใน 10 – 30 นาทีหลังจากที่กิน ดังนั้น ในระหว่างที่รอยาออกฤทธิ์ ควรปฐมพยาบาลด้วยวิธีอื่นๆ ก่อน อาทิ เช็ดตัวเพื่อลดไข้ หรือประคบร้อน ประคบเย็นเพื่อบรรเทาอาการปวดต่างๆอย่างไรก็ตาม ในเด็กอายุต่ำกว่า 16 ปีจำเป็นต้องกินยาในปริมาณที่น้อยลง ดังนี้

• อายุต่ำกว่า 1 เดือน ควรกินยาพาราเซตามอล 10 ถึง 15 มก.ต่อครั้ง และกินทุกๆ 6 – 8 ชั่วโมงตามต้องการ
• อายุ 1 เดือน ถึง 12 ปี ควรกินยาพาราเซตามอล 10 ถึง 15 มก.ต่อครั้ง และกินทุกๆ 4 – 6 ชั่วโมงตามต้องการ สามารถกินได้สูงสุด 5 ครั้งใน 24 ชั่วโมง
• อายุ 12 ปีขึ้นไป ควรกินยาพาราเซตามอล 325 ถึง 650 มก.ต่อครั้ง และกินทุกๆ 4 – 6 ชั่วโมง หรือ 1,000 มก. ทุก 6 ถึง 8 ชั่วโมง

ยาพาราเซตามอล วิธีใช้สำหรับเด็กเล็กคือ ใช้ป้อนยาโดยใช้ช้อนตวงหรือใช้ไซริงค์ และอย่าให้ยาแก่เด็กที่อายุต่ำกว่า 2 ปีโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ แม้ว่ายาพาราเซตามอล สรรพคุณจะช่วยลดไข้ แต่ในเด็กเล็ก โดยเฉพาะในเด็กเล็กที่อายุต่ำกว่า 1 ขวบ ไม่ควรใช้ยามากเกินความจำเป็นเพราะอาจส่งผลต่อตับได้ ในกรณีที่เด็กมีไข้ต่ำๆ ให้ใช้วิธีเช็ดตัวเพื่อลดไข้ดูก่อน หากไข้ลดก็ยังไม่จำเป็นต้องกินยาลดไข้ แต่หากเช็ดตัวแล้ว ภายใน 1 ชั่วโมง ยังกลับมามีไข้อีก ให้เช็ดตัวอีกครั้งแล้วกินยาลดไข้ เพื่อบรรเทาอาการตัวร้อน

ข้อควรระวังในการใช้ยาพาราเซตามอล

โดยทั่วไปแล้ว ยาพาราเซตามอล วิธีใช้ สามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยกับบุคคลทั่วไป แต่ในผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์มากกว่าสามแก้วต่อวัน ให้ปรึกษาแพทย์ก่อนกินยาพาราเซตามอล โดยเฉพาะในผู้ที่เป็นโรคตับหรือมีประวัติโรคพิษสุราเรื้อรัง ควรหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ขณะกินยานี้ เพราะแอลกอฮอล์อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อความเสียหายของตับได้ อย่าใช้ยาแก้ไอ หวัด ภูมิแพ้ หรือยาแก้ปวดอื่นๆ โดยไม่ได้ถามแพทย์หรือเภสัชกรก่อน เพราะตัวยาพาราเซตามอลมีอยู่ในยาหลายชนิดรวมกัน หากกินยาบางชนิดร่วมกัน อาจได้รับปริมาณยาพาราเซตามอลมากเกินไปโดยไม่ได้ตั้งใจ

ผลข้างเคียงจากยาพาราเซตามอลที่ไม่ควรมองข้าม

• หากกินยาพาราเซตามอลแล้วมีอาการบวมที่ใบหน้า เปลือกตา ริมฝีปาก เป็นลมพิษ หน้ามืด เป็นลม แน่นหน้าอก หายใจลำบาก เป็นผื่นแดง มีตุ่มพอง หรือผิวหนังหลุดลอก อาจะเป็นอาหารแพ้ยา แนะนำให้หยุดรับประทานและไปพบแพทย์ทันที
• หากกินยาต่อเนื่องแล้วมีอาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด ตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะสีเข้มขึ้น อาการเหล่านี้ เป็นอาการของการได้รับยาเกินขนาด ควรหยุดยาแล้วไปพบแพทย์ทันที

กินยาพาราเซตามอล ดักไข้ไว้ก่อนได้จริงหรือ ?

เราทราบแล้วว่า ยาพาราเซตามอล กินกี่เม็ดเมื่อมีอาการปวดหรือเป็นไข้ตัวร้อน แต่ในบางคนมีความเข้าใจผิดที่ว่า กินยาพาราเซตามอลไปก่อนเพื่อป้องกันการป่วยไข้ และกินทั้งๆ ที่ยังไม่มีอาการป่วย ซึ่งเป็นการใช้ยาที่ไม่ถูกต้อง และไม่ทำให้เกิดประสิทธิภาพในการรักษา และอาจมีผลข้างเคียงต่อสุขภาพอีกด้วย ดังนั้น ยาพาราเซตามอล วิธีใช้คือ กินในเวลาที่มีอาการเป็นไข้ตัวร้อน หรือมีอาการปวดเท่านั้น เพื่อประสิทธิภาพสูงสุดของการใช้ยา และในกรณีที่ลืมกินยา สามารถกินยาได้ทันทีที่นึกขึ้นได้โดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณยา

วิธีเก็บยาพาราเซตามอลที่ถูกต้อง

1. ควรเก็บยาไว้ในกระปุกยาเดิม หรือเก็บไว้ในแผงตามเดิม ที่ปิดสนิท มิดชิด 
2. เก็บยาให้พ้นความชื้น แสงแดด และความร้อน ควรเก็บในอุณหภูมิห้องไม่เกิน 30 องศาเซลเซียส หากอุณหภูมิสูงเกินไปจะทำให้ยาเสื่อมสภาพได้ 
3. เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

Inspire Now ! : ยาพาราเซตามอล กินกี่เม็ด ? ใช้อย่างไร ควรใช้ตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร และกินยาเมื่อมีอาการป่วยไข้เท่านั้น ไม่ว่าจะเป็นอาการปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดฟัน ปวดหลัง ปวดท้องประจำเดือน ฯลฯ หรือกินเพื่อลดไข้ ร่วมกับการเช็ดตัวเพื่อบรรเทาอาการไข้ตัวร้อน หากใช้ยาผิดวิธี ก็อาจจะเป็นโทษมากกว่าเป็นประโยชน์ต่อเราได้ค่ะ

DIY INSPIRE NOW ทำให้ฉันได้คำตอบใช่ไหม ? รู้วิธีใช้ยาพาราเซตามอลอย่างถูกวิธีแล้ว ต่อจากนี้ไป ก็ควรใช้อย่างถูกต้อง เพื่อประโยชน์ต่อตัวเองนะคะ ยังมียาสามัญประจำบ้านอีกชนิดหนึ่งคือ ยาทาแผลน้ำร้อนลวก ที่ควรใช้ให้ถูกต้องเหมือนกัน ไปอ่านเพิ่มเติมกันได้เลยค่ะ ♡

อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : paolohospital.com, rama.mahidol.ac.th, healthdirect.gov.au, nhs.uk

Featured Image Credit : freepik.com/jcomp