อยากให้อภัยตัวเอง ต้องทำยังไง ? ชวนเปิดโอกาส และเพิ่มความมั่นใจให้กับตัวเองกัน !

ในช่วงหนึ่งของชีวิต เคยรู้สึกโกรธตัวเองหรือโมโหตัวเองกันบ้างมั้ยคะ ? โกรธที่ทุกอย่างไม่เป็นดั่งใจต้องการ โมโหตัวเองที่บางครั้งก็ทำผิดพลาด หรือเป็นต้นเหตุของความล้มเหลวต่างๆ ทั้งเรื่องการเรียน การงาน เรื่องความรักความสัมพันธ์ เมื่อตกตะกอนได้ว่า ต้นเหตุของความผิดพลาดนั้นมาจากตัวเอง ก็ทำให้รู้สึกผิด เมื่อรู้สึกผิดก็ยิ่งก่อให้เกิดความรู้สึกลบๆ กับตัวเองจนเกิดเป็นความทุกข์ทับถมจิตใจ จะยกโทษให้กับตัวเองก็เป็นเรื่องยาก แต่ถ้าเราทำไม่ได้ เราก็จะยิ่งจมอยู่กับความรู้สึกผิด และเป็นเหมือนตะกอนที่คอยหน่วงใจของเราเอาไว้ การให้อภัยกับตัวเอง แม้เป็นเรื่องยาก แต่ก็ใช่ว่าจะทำไม่ได้ เราจะอภัยให้กับตัวเองได้อย่างไร DIYINSPIRNEOW จะพาไปค่อยๆ ทำความเข้าใจผ่านบทความนี้ค่ะ

ชวนลดความเครียด เพิ่มการเติบโตด้วยการให้อภัยตัวเอง !

เมื่อมีคนมาทำไม่ดีกับเรา เช่น ทำให้เรารู้สึกโกรธ โมโห เสียใจ ผิดหวัง หรือเป็นทุกข์ เชื่อว่าความรู้สึกไม่ดีเหล่านั้นก็จะคงอยู่ในใจเราสักพัก แต่ในท้ายที่สุดแล้ว เมื่อได้รับคำขอโทษหรือพูดคุยปรับความเข้าใจกันเป็นที่เรียบร้อย เราก็จะหายโกรธและอภัยให้สิ่งที่คนๆ นั้นได้ทำผิดไป พร้อมก้าวข้ามความผิดพลาดนั้นๆ และก้าวต่อไป แต่ในทางกลับกัน เมื่อเรารู้สึกไม่ดีกับตัวเอง เช่น โกรธตัวเองที่ไม่ได้ดั่งใจต้องการ หรือผิดหวังกับตัวเองที่คิดว่าน่าจะทำได้ดีกว่านี้ หรือตระหนักได้ว่าข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเพราะเรา เราก็จะยิ่งโทษตัวเองมากขึ้นเรื่อยๆ และจมอยู่กับความรู้สึกลบนั้นๆ จนไม่สามารถให้อภัยตัวเองได้ กลายเป็นปมที่ติดอยู่ในใจและอาจจะส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของเรา เช่น ทำให้รู้สึกไม่มั่นใจในตัวเอง รู้สึกว่าตัวเองดีไม่พอ รู้สึกผิดหวังกับตัวเอง ในบางคนอาจถึงขั้นเกลียดตัวเองไปเลยก็ได้ พร้อมที่จะมาเปิดใจค่อยๆ ทำความเข้าใจเรื่องนี้ไปพร้อมๆ กันหรือยังคะ ?

การให้อภัยตัวเอง คืออะไร ?

การให้อภัยต่อตัวเราเองคือ การยอมรับความผิดพลาดหรือความผิดที่เกิดขึ้นจากการกระทำของตนเอง โดยไม่ปล่อยให้ความรู้สึกผิดนั้นมาทำร้ายตัวเองในระยะยาว เป็นกระบวนการที่ช่วยให้เรายอมรับความไม่สมบูรณ์แบบของตัวเอง และเป็นก้าวแรกในการเรียนรู้และเติบโตจากประสบการณ์ที่ผ่านมา ซึ่งไม่ได้หมายความว่า เราควรละเลยความผิดพลาดหรือการกระทำที่ไม่ดี แต่เป็นการเรียนรู้จากความผิดพลาดนั้นๆ และให้โอกาสตัวเองได้เริ่มต้นใหม่โดยไม่ติดอยู่กับความรู้สึกผิดในอดีต ซึ่งจะช่วยลดความเครียดและเพิ่มความสุขในชีวิต ทำให้เรามีความมั่นใจในตัวเองมากขึ้น และสามารถพัฒนาไปสู่การเป็นคนที่ดีกว่าเดิมได้นั่ยเองค่ะ

การให้อภัยต่อตัวเอง ให้ประโยชน์กับเราแค่ไหน ?

เราสามารถให้อภัยคนรอบข้างได้ เช่น ให้อภัยเพื่อนเพื่อที่จะได้เป็นเพื่อนกันต่อไป ให้อภัยคนรักเพื่อที่จะได้จับมือกันและก้าวต่อไปด้วยกัน หรือให้อภัยให้กับคนอื่นๆ เพื่อปลดปล่อยความรู้สึกแย่ๆ ออกไป ให้ใจของเราไม่ติดค้างอะไรอีก ในทำนองเดียวกัน เราก็ต้องให้อภัยตนเองเพื่อปลดปล่อยตัวเองจากความผิดพลาดในอดีต อันเป็นเหมือนเชือกที่คอยผูกมัดเราไว้กับก้อนหินในก้นทะเลสาบ ทำให้เราไม่สามารถขึ้นมาหายใจหายคอได้อย่างเต็มปอด ในบางครั้งเราอาจได้รับสิ่งดีๆ ในชีวิต แต่ความรู้สึกผิดและการไม่ให้อภัยตนเองที่ยังคงติดค้างอยู่ในใจ ทำให้เราไม่สามารถมีความสุขได้อย่างเต็มที่ หรือคิดว่าตนเองไม่คู่ควรกับสิ่งเหล่านั้น หรือไม่กล้าที่จะเริ่มต้นอะไรใหม่ๆ ด้วยเพราะกลัวจะผิดพลาดซ้ำสอง ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นเหมือนกำแพงที่คอยขวางกั้นตัวเองไม่ให้มีชีวิตที่ดีกว่าเดิม การให้อภัยกับตนเองนั้นดีอย่างไร มาดูกันเลยค่ะ

1. ช่วยส่งเสริมในแง่ของอารมณ์และสุขภาพใจ

การจมอยู่กับความรู้สึกผิดและความคิดลบๆ ที่มีต่อตนเองนั้น ทำให้เราเกิดความเครียด วิตกกังวล มีภาวะ Low Self Esteem หรือเห็นคุณค่าในตนเองต่ำ ทั้งยังนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าได้อีกด้วย เมื่อเราสามารถให้อภัยตนเองได้ หรืออย่างน้อยๆ ก็ใจดีกับตนเองให้มากขึ้น เราก็จะคลายความเครียดความกดดันที่มีต่อตนเอง การศึกษาจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดแสดงให้เห็นว่า ผู้ที่สามารถให้อภัยแก่ตนเองได้จะมีสุขภาพจิตที่ดีขึ้น และมีอารมณ์เชิงบวกมากขึ้น

2. เพิ่มศักยภาพในตนเอง

เมื่อมีความผิดพลาดเกิดขึ้น ในบางคนก็อาจจะไม่กล้าลงมือทำอะไรใหม่ๆ เพราะกลัวว่าจะต้องผิดพลาดล้มเหลวซ้ำสอง หรือกลัวว่าทุกสิ่งทุกอย่างจะไม่ “สมบูรณ์แบบ” ตามที่ตนเองต้องการ ซึ่งการไม่ลงมือทำอะไรเลยนั้น ย่อมไม่ก่อให้เกิดการก้าวไปข้างหน้า ในทางกลับกัน หากเราสามารถยกโทษให้กับตัวเองและก้าวต่อไปได้ เราก็จะเกิดการพัฒนาตนเองและได้เรียนรู้จากข้อผิดพลาดที่ผ่านมา ทำให้เกิดการปรับปรุงแก้ไข และก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ดีกว่าเดิม

3. ช่วยลดความรู้สึกที่ว่า “ตัวเองดีไม่พอ”

การเคี่ยวเข็ญตนเองหรือกดดันตัวเองนั้น อาจเกิดจากความรู้สึกที่ว่า ตนเองยังดีไม่พอ ยังเก่งไม่พอ ยังพยายามไม่มากพอ ซึ่งการให้อภัยตนเองนั้นจะช่วยลดความความหวังที่มีต่อตนเองให้น้อยลง ไม่เห็นเป็นอะไรเลยถ้าในบางครั้งเราจะไม่เก่ง ไม่ดีพอ หรือทำผิดพลาด เพราะเราก็เป็นเพียงมนุษย์คนหนึ่งที่มีโอกาสทำพลาดได้ทั้งนั้น และนั่นไม่ได้หมายความว่าคุณค่าในตัวเราจะลดลง ในทางกลับกัน ข้อผิดพลาดหรือความไม่สวยงามบางอย่างในชีวิตนั้น กลับทำให้เราได้เรียนรู้และมีประสบการณ์มากขึ้น ทั้งยังเป็นโอกาสที่ทำให้เราได้เติบโตงอกงามขึ้นอีกด้วย

4. ทำให้เรา Move on ต่อไปได้

การให้อภัยตัวเองนั้นทำให้เราก้าวต่อไปได้ อย่างน้อยที่สุดก็ทำให้เราได้ก้าวข้ามผ่านความรู้สึกผิดในใจและทิ้งมันเอาไว้ข้างหลัง พร้อมที่จะเปิดประตูบานใหม่ๆ ให้กับชีวิต การให้อภัยตนเองไม่ได้หมายความว่าเราลืมข้อผิดพลาดในอดีตหรือไม่แยแสในสิ่งที่เกิดขึ้น แต่มันหมายถึงความกล้าเผชิญหน้ากับความรู้สึกผิดที่มีอยู่ในใจ ยอมรับมัน และเรียนรู้จากมัน ยกให้มันเป็นครูสอนประสบการณ์ในชีวิต ในช่วงชีวิตหนึ่งของมนุษย์เรานั้น มีเหตุการณ์เกิดขึ้นมากมายในแต่ละวัน และในบางวันเราก็อาจจะทำผิดพลาดไปบ้าง แต่ในที่สุดแล้วโลกก็ต้องหมุนต่อไป ชีวิตของเราเองก็เช่นกัน

ทำไมการให้อภัยตัวเราเอง ถึงได้เป็นเรื่องยาก ?

การที่เราโกรธตัวเองนั้น เป็นเพราะว่าเรารู้สึกผิดหวังและละอายใจที่ไม่เป็นไปตามที่เราคาดหวังกับตัวเอง แต่อย่างไรก็ตาม มนุษย์เราทุกคนมีแนวโน้มที่จะตั้งมาตรฐานกับตนเองสูงเกินไปในบางครั้ง และเข้มงวดกับตัวเอง กดดันตัวเอง เฆี่ยนตีตัวเองเพื่อไปให้ถึงเป้าหมายตามที่ต้องการ แต่เมื่อทุกอย่างไม่เป็นไปตามที่คิดหรือทำไม่สำเร็จ เราก็จะรู้สึกล้มเหลว ผิดหวังเสียใจ และจมอยู่กับข้อผิดพลาดนั้นๆ เพราะคาดหวังกับตัวเองไว้สูงมาก จึงเป็นเรื่องยากที่เราจะทำใจยกโทษให้กับตัวเองได้

นอกจากนี้ Dr.Frederic Luskin นักเขียนและนักจิตวิทยาชาวอเมริกัน ได้เขียนอธิบายในหนังสือ Forgive for Good ไว้ว่า สิ่งที่ทำให้คนเราอภัยให้ตัวเองได้ยากก็คือ การที่เรารู้ว่าตัวเองทำผิด และหมกมุ่นอยู่กับความรู้สึกผิดนั้น เพราะรู้ว่าตนเองผิดจริง จึงไม่สามารถหาข้อแก้ตัวหรือข้ออ้างใดๆ ในสิ่งที่ตนเองทำลงไปได้ โยนความผิดให้ใครไม่ได้นอกจากตนเอง จึงเลือกเก็บเอาความโกรธ ความผิดหวัง ความเสียใจ และความรู้สึกลบๆ ทั้งหมดไว้กับตนเอง การให้อภัยตนเองจึงเป็นเรื่องที่ทำได้อยาก เพราะความรู้สึกผิดนั้นมันเข้มข้นเกินกว่าจะสามารถทำใจยกโทษให้กับตัวเองได้ บางคนร้ายแรงถึงขั้นจมอยู่กับความรู้สึกผิดนั้นไปตลอดชีวิต จนเป็นหลุมใหญ่ในใจที่ทำให้ใช้ชีวิตอย่างไม่สามารถมีความสุขได้เต็มที่

แล้วเราจะให้อภัยตัวเองได้อย่างไร ?

แม้ว่าการให้อภัยตนเองจะเป็นเรื่องยาก แต่ก็ใช่ว่าจะทำไม่ได้ ตอนนี้ทุกคนทราบแล้วว่า การให้อภัยตนเองนั้นเป็นเรื่องที่จำเป็นและควรจะทำให้ได้ เพื่อให้ชีวิตได้ก้าวต่อไป แล้วเราจะให้อภัยกับตัวเองได้อย่างไร ? แนวทางเหล่านี้อาจช่วยให้เราสามารถให้อภัยตนเองได้ง่ายขึ้นก็ได้นะคะ มาดูกันเลยค่ะ

1. เข้าใจให้ได้ว่า ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ

แม้ว่าเราจะเชื่อมั่นแค่ไหนก็ตามว่าเราสามารถเป็นคนที่สมบูรณ์แบบได้ แต่ขอให้เข้าใจเอาไว้เลยว่า ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ และความสมบูรณ์แบบไม่มีอยู่จริงในชีวิตคนเรา แต่ความไม่สมบูรณ์แบบนั่นเองค่ะที่ทำให้เราเป็นมนุษย์โดยสมบูรณ์ มนุษย์ไม่ใช่เครื่องจักร ไม่ใช่สิ่งก่อสร้างที่จะสามารถทำให้ Perfect ไปหมดทุกด้านได้ เรามีชีวิต มีจิตใจ มีอารมณ์ความรู้สึกที่ซับซ้อนเหลือเกิน เราสามารถทำผิดพลาด ผิดหวัง เสียใจ เป็นทุกข์ แตกสลาย แล้วก็สามารถที่จะฟื้นฟูตัวเองให้กลับมามีศักยภาพอีกครั้ง เมื่อเข้าใจแบบนี้แล้ว เราก็จะสามารถให้อภัยตนเองได้ง่ายขึ้นค่ะ

2. หาเหตุผลว่าเพราะเหตุใดเราถึงให้อภัยตนเองไม่ได้

ในบางครั้งนั้นเราไม่ยอมให้อภัยตนเองและยินดีที่จะจมอยู่กับความรู้สึกผิดนั้นๆ ทั้งๆ ที่ทำให้ตนเองเป็นทุกข์และไม่มีความสุข ลองมานั่งคุยกับตัวเองและทำความเข้าใจกับตัวเองดูว่า เพราะอะไรเราถึงยกโทษให้ตัวเองไม่ได้ เช่น เพราะจะทำให้เรายิ่งรู้สึกผิดกับอีกคนที่เราทำผิดกับเขา หรือเพราะว่าเราคิดว่าตนเองไม่คู่ควรกับการก้าวต่อไปข้างหน้า หรือเป็นเพราะว่าเราไม่กล้าเผชิญหน้ากับความผิดพลาดของตนเอง ฯลฯ ลองถามตัวเองไปเรื่อยๆ ไม่แน่ว่าเราอาจจะค้นพบคำตอบที่เป็นเหมือนกุญแจปลดล็อคความรู้สึกผิดต่างๆ เหล่านี้ และช่วยให้เราปลดล็อคหัวใจตัวเองได้

3. แก้ไขในสิ่งที่เราสามารถทำได้

เราไม่สามารถย้อนเวลาเพื่อกลับไปแก้ไขความผิดพลาดในอดีตได้ ไม่มีใครสามารถทำแบบนั้นได้ สิ่งที่คนเราสามารถทำได้ก็คือ จะทำอะไรกับเหตุการณ์ในปัจจุบันเพื่อให้สถานการณ์ดีขึ้น อาทิ เรารู้สึกผิดกับตนเองที่ทำให้คนรักผิดหวังในตัวเรา แม้เราจะไม่สามารถกลับไปแก้ไขเหตุการณ์ที่ทำให้คนรักผิดหวังเสียใจได้ แต่เราจะปรับปรุงตัวเองอย่างไรได้บ้าง ? หรือจะทำอะไรเพื่อให้คนรักรู้สึกดีขึ้นได้บ้าง เช่น กล่าวคำขอโทษอย่างจริงใจ หรือรับปาก (และทำตามที่รับปากไว้อย่างไม่มีเงื่อนไข) ว่าจะไม่ทำแบบนั้นอีก เป็นต้น

4. เรียนรู้จากความผิดพลาดที่เกิดขึ้น

แม้ว่าจะฟังดูคลาสสิกและอยู่ในอุดมคติ แต่ขอบอกว่าการเรียนรู้จากความผิดพลาดของตนเองนั้น จะช่วยให้เราสามารถก้าวข้ามผ่านความรู้สึกผิดและเริ่มต้นใหม่ได้อีกครั้ง ในเมื่อเหตุการณ์นั้นได้เกิดขึ้นแล้วและได้สร้างบาดแผลให้กับเรา แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ก็ขึ้นอยู่กับเราว่าจะทำให้แผลเหวอะหวะยิ่งกว่าเดิม หรือคิดทบทวนดูว่าเพราะเหตุใดเราถึงเจ็บตัว และไม่โกรธตัวเอง ไม่ผิดหวังกับตัวเอง พร้อมทั้งนำเอาความเจ็บปวดเหล่านี้มาเป็นบทเรียน เพื่อเรียนรู้ว่า ต่อไปในภายภาคหน้าเราจะป้องกันมันอย่างไร หรือจะแก้ไขอย่างไร

5. ใจดี และมีเมตตากับตนเองบ้าง

เราจะให้อภัยตนเองได้ก็ต่อเมื่อเราใจดีกับตนเองและมีเมตตากับตนเอง เช่นเดียวกับที่เราสามารถให้อภัยผู้อื่นได้เพราะเราใจดีกับเขาและไม่ถือโทษโกรธเคืองเขา การโกรธเคืองผู้อื่นนั้น ทำให้เราและเขาเป็นทุกข์ไปพร้อมๆ กัน เช่นเดียวกับการโกรธเคืองตนเองที่เราเป็นทั้งคนโกรธและคนถูกโกรธ  ลองมองในมุมของผู้ชมดูว่า หากเราเป็นคนอื่น เราจะสามารถให้อภัยมนุษย์คนหนึ่ง (ซึ่งก็คือตัวเราเอง) ได้ไหม เราจำเป็นที่จะต้องปล่อยให้คนๆ นั้นรู้สึกผิดและเป็นทุกข์ขนาดนี้ไหม เราจะอนุญาตให้คนๆ นี้ก้าวต่อไปข้างหน้าไม่ได้เชียวหรือ ? หากเราให้อภัยคนอื่นได้ด้วยใจที่ปราถนาดี การทำแบบนั้นกับตนเองก็เป็นสิ่งที่จำเป็นและควรจะทำเช่นเดียวกันค่ะ

Inspire Now ! : มีแต่เราเท่านั้นที่สามารถยกโทษให้กับตัวเองและให้อภัยตนเองได้ แม้มันอาจจะเจ็บปวดอยู่บ้าง แต่ก็อยากให้ย้ำกับตัวเองอยู่เสมอว่าเราก็เป็นเพียงมนุษย์คนหนึ่ง ที่สามารถประสบความสำเร็จ เป็นที่รัก ทำสิ่งที่ถูกต้องมีชีวิตที่ดี แต่ในขณะเดียวกันก็มีโอกาสที่จะทำผิดพลาด ผิดหวังกับตัวเอง เสียใจ แตกสลาย และถูกเกลียด ซึ่งสิ่งต่างๆ เหล่านี้ล้วนเป็นรสชาติของชีวิตและเป็นสิ่งที่ทุกคนจะต้องเจอ อยู่ที่ว่าเราจะสามารถก้าวข้ามความรู้สึกผิดที่เกิดขึ้นได้หรือไม่ เราโกรธตัวเองได้ ผิดหวังกับตัวเองได้ รู้สึกแย่กับตัวเองได้ แต่อยู่ที่ว่าเราจะทำยังไงต่อไป จะจมอยู่กับความรู้สึกลบๆ เหล่านั้น หรือสามารถยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้นได้และปลดปล่อยมันไป พร้อมกับตบบ่าให้กำลังใจตัวเองแล้วบอกว่า “ไม่เป็นไรนะ เราเริ่มต้นใหม่ได้ อย่างน้อยก็ได้เรียนรู้จากมัน” ลองเรียนรู้ที่จะให้อภัยตัวเองและอนุญาตให้ตัวเองได้เริ่มต้นใหม่กันนะคะ

DIYINSPIRENOW ทำให้ฉันเป็นคนใหม่ที่ดีกว่าเดิมใช่ไหม ? ให้อภัยแล้วเป็นยังไงบ้าง ? ลองมาคอมเมนต์แชร์เรื่องราวการให้อภัยตนเองกับเรากันนะคะ ♡