5 วิธีทำกระทงใบตอง ด้วยตัวเอง ทำตามได้ไม่ยาก รักษ์โลกง่ายๆ เริ่มได้ที่ตัวคุณ !

ในเดือนพฤศจิกายนปีนี้ มีเทศกาลที่สำคัญก็คือ งานวันลอยกระทงนั่นเองค่ะ ในปี 2024 นี้ ตรงกับวันที่ 15 พฤศจิกายน สำหรับใครที่อยากจะไปลอยกระทง แนะนำว่าให้เป็นกระทงที่ทำจากวัสดุธรรมชาติอย่างต้นกล้วยแล้วก็ใบตองจะดีกว่าการใช้วัสดุจากโฟมหรือพลาสติกนะคะ และถึงจะเป็นของจากธรรมชาติก็ควรใช้อย่างระวัง แนะนำว่า 1 ครอบครัว 1 กระทง ก็จะช่วยลดขยะ เป็นมิตรกับโลกของเรา ซึ่งในบทความนี้ DIYINSPIRENOW เราก็มี วิธีทำกระทงใบตอง มาฝากกันบ้านไหนมีแพลนลอยกระทง อยากมีกิจกรรมร่วมกันในครอบครัว ก็ลองไปทำตามกันดูนะคะ

ชวนดู วิธีทำกระทงใบตอง แล้วทำตาม ทั้งสวย ทั้งเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ในเทศกาลลอยกระทงอันงดงามที่สืบทอดมาแต่โบราณ การประดิษฐ์กระทงจากวัสดุธรรมชาติอย่างใบตองนับเป็นภูมิปัญญาที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้ แม้ปัจจุบันจะมีกระทงสำเร็จรูปให้เลือกมากมาย แต่การทำกระทงใบตองด้วยตัวเองกลับให้ความรู้สึกผูกพันและซาบซึ้งในวัฒนธรรมไทยได้อย่างลึกซึ้ง สำหรับใครที่กำลังมองหาวิธีการทำกระทงใบตอง มาเรียนรู้ และสัมผัสถึงเสน่ห์ของงานหัตถกรรมไทยกันค่ะ

วัสดุอุปกรณ์ที่ต้องเตรียมสำหรับ การทำกระทงใบตอง

ก่อนจะไปดูวิธีทำเรามาดูวัสดุอุปกรณ์ที่ต้องเตรียมกันก่อนเลยค่ะ อย่างใบตอง ต้นกล้วย และดอกไม้สดก็สามารถหาซื้อได้ในตลาดสดทั่วไป ยิ่งในช่วงเทศกาลลอยกระทงแล้วละก็ จะต้องมีมาขายกันอย่างแน่นอนค่ะ

1. ใบตอง : ใบตองถูกนำมาใช้ในการประดิษฐ์กระทงมาตั้งแต่สมัยโบราณ เพราะเป็นวัสดุที่หาได้ทั่วไป และย่อยสลายได้ง่าย นำมาพับขึ้นรูปได้หลากหลายแบบ สามารถเป็นอาหารของสัตว์น้ำ จำพวกปลาและเต่า ได้ด้วย
2. ต้นกล้วย : เป็นอีกหนึ่งวัสดุที่ได้รับความนิยมในวิธีทำกระทง โดยต้นกล้วยจะถูกนำมาใช้เป็นฐานของกระทง เพื่อให้กระทงสามารถลอยน้ำได้ ที่สำคัญต้นกล้วยยังสามารถเป็นอาหารของสัตว์น้ำ และสามารถนำมาทำเป็นปุ๋ยอินทรีย์สำหรับเพิ่มธาตุอาหารของต้นไม้ได้เช่นกัน
3. ดอกไม้ : วิธีทำกระทง ใบตอง สามารถนำดอกไม้สดหลากหลายชนิดมาประดับตกแต่งให้กระทงมีความสวยงามมากขึ้น อย่างเช่น ดอกเบญจมาศ ดอกรัก ดอกพุด จำปี จำปา ดอกลีลาวดี ดอกชบา บานบุรี ดอกดาวกระจาย ชวนชม เฟื่องฟ้า ดอกแก้ว ดอกบานไม่รู้โรย และดอกดาวเรือง เป็นต้น
4. อุปกรณ์อื่นๆ : ได้แก่ กรรไกร เข็ม ด้ายสีเขียว มีด ไม้กลัดใบตอง เป็นต้น

วิธีทำกระทง ง่ายๆ จากใบตอง ทำได้ยังไง มาดูกันเลย !

1. กระทงใบตองกลีบ 2 ชั้น

กระทงใบตอง 2 ชั้น เป็นวิธีทำกระทง ง่ายๆ ที่มือใหม่สามารถหัดทำได้ ใช้วัสดุอุปกรณ์ไม่เยอะ ดอกไม้สามารถเลือกได้ตามใจชอบ จะทำได้อย่างไร ไปดูกันเลยค่ะ

วิธีทำ :

1. ฉีกใบตองกว้าง 5.5 เซนติเมตร ยาว 15 เซนติเมตร
2. ทำฐานกระทง โดยการตัดต้นกล้วยให้มีขนาด 1.5 -2 นิ้ว แล้วนำใบตองตัดเป็นวงกลมให้มีขนาดเท่าฐานต้นกล้วย วางด้านบนแล้วใช้ไม้กลัดใบตองปักยึดไว้
3. ทำกลีบกระทงโดยการหงายใบตองขึ้น หาจุดกึ่งกลางแล้วพับใบตองลงมาทำมุม 90 องศา รีดให้เรียบ แล้วพับอีกด้านลงมาประกบกันจนได้เป็นสามเหลี่ยม
4. พับเข้าหากัน รีดให้เรียบเล็กน้อย จากนั้นหยิบขึ้นมา พับมุมใบตองด้านล่างไปด้านหลัง และพับอีกด้านหนึ่งไปด้านหลังเช่นเดียวกัน ให้มุมใบตองเท่ากันทั้งสองด้าน 
5. ใช้ด้ายเย็บใบตองให้กลีบยึดติดกัน จากนั้นคลี่ออก จะได้กลีบใบตองทรงห้าเหลี่ยมโดยทำมุมแหลมขึ้น ตัดปลายด้านล่างให้สวยงาม
6. พับใบตองแบบที่สองให้เป็นทรงเล็บครุฑ โดยการหงายใบตองขึ้น หาจุดกึ่งกลาง แล้วพับเฉียงลงมาประมาณ 45 องศา จากนั้นพับลงมาเป็นมุมฉาก รีบให้เรียบ และพับอักฝั่งแบบเดียวกัน จะได้ใบตองรูปสามเหลี่ยมพอดี
7. ใช้นิ้วกดตรงกลางใบตองไว้ จากนั้นพับทั้งสองด้านเข้าหาจุดกึ่งกลางเท่าๆ กัน โดยให้ใบตองด้านใดด้านหนึ่งทับอีกด้านเล็กน้อย จากนั้นใช้กรรไกรตัดปลายใบตองออกให้สวยงาม แล้วใช้ด้ายเย็บให้ใบตองยึดติดกัน
8. นำเอาใบตองที่พับเสร็จแล้วแบบที่ 1 มาปักล้อมรอบฐานกระทงจนครบโดยใช้ไม้กลัดใบตองกลัดไว้ 
9. นำใบตองแบบที่ 2 มาปักสับหว่างกันจนได้รอบกระทง
10. ตกแต่งด้วยดอกไม้ธูปเทียนตรงกลาง เป็นอันเสร็จ

2. กระทงใบตองแบบจีบพัด

กระทงใบตองแบบจีบพัด เป็นวิธีทำกระทง ง่ายๆ ที่ทำได้ไม่ยากเลยค่ะ แล้วก็ยังมีความสวยงามไม่เหมือนใครอีกด้วย สามารถตกแต่งด้วยดอกไม้ตามใจชอบรับรองว่าถ้านำไปลอยแล้วล่ะก็ มีความโดดเด่นไม่แพ้ใครเลยค่ะ

วิธีทำ :

1. ตัดใบตองกว้างขนาด 4 นิ้ว 
2. หงายเอาด้านสีเขียวเข้มไว้ด้านหลัง จากนั้นพับครึ่งลงมา
3. จับใบตองตรงกึ่งกลาง แล้วพับกลีบใบตองให้คล้ายเป็นรูปพัด โดยพับด้านขวา 3 กลีบ ด้านซ้ายอีก 3 กลีบ 
4. คลี่ออกเล็กน้อยให้เป็นทรงพัดสวยงาม ใช้ไม้กลัดใบตองยึดไว้ หรือจะใช้ด้ายเย็บก็ได้ จากนั้นตัดใบตองตรงส่วนปลายออก ให้เหลือปลายประมาณ 2 เซนติเมตร ทำประมาณ 20 อัน
5. ทำฐานกระทง โดยการตัดต้นกล้วยให้มีขนาด 1.5 -2 นิ้ว แล้วนำใบตองตัดเป็นวงกลมให้มีขนาดเท่าฐานต้นกล้วย วางด้านบนแล้วใช้ไม้กลัดใบตองปักยึดไว้
6. นำเอาใบตองรูปพัดมาปักรอบฐานกระทงโดยใช้ไม้กลัดใบตองยึดไว้กับฐานกระทง ทำเป็นชั้นๆ โดยเรียงสับหว่างกัน ประมาณ 4 ชั้น หรือปรับตามความเหมาะสม
7. ตกแต่งด้วยดอกไม้ ธูป เทียน เป็นอันเสร็จ

3. กระทงใบตองแบบกลีบการเวก

วิธีทำกระทง ใบตองแบบกลีบการเวก เป็นการเรียงกลีบใบตองให้ไปในทิศทางเดียวกัน จะได้กระทงแบบสวยงาม เป็นรูปแบบการทำกระทงแบบโบราณ ถ้าใครชอบความคลาสสิก ต้องเป็นกระทงแบบนี้เลยค่ะ จะร้อยมาลัยดอกไม้ใส่ลงไปประดับด้วยก็ได้ เพื่อเพิ่มความสวยงามแบบไทยๆ เข้าไปอีกขั้น

วิธีทำ :

1. ฉีกใบตองกว้าง 1 นิ้ว จากนั้นพับใบตองเข้าหากันตามแนวยาว
2. พับสันทบซ้ายไขว้ไปทางขวา
3. พับสันทบขวาไขว้ไปทางซ้าย
4. พับสันทบขวากลับลงมาครึ่งกลีบ และพับสันทบซ้ายลงมาอีกครึ่งกลีบเช่นกัน
5. นำกลีบที่พับไว้มาเย็บต่อกันเป็นแนวยาว 
6. ทำฐานกระทง โดยการตัดต้นกล้วยให้มีขนาด 1.5 -2 นิ้ว หรือถ้าใครไม่มั่นใจสามารถนำฐานกระทงไปลอยน้ำในกะละมัง ถ้าไม่จมน้ำแสดงว่าใช้ได้
7. นำใบตองกลีบการเวกที่เย็บเรียงกันเป็นแนวยาวมาหุ้มฐานกระทงที่เตรียมไว้ จากนั้นใช้เข็มเย็บติดให้รอบกระทง 
8. ประดับตกแต่งด้วยดอกไม้ตามใจชอบให้สวยงาม ปักธูป และเทียนลงไป เพียงเท่านี้ก็เป็นอันเสร็จเรียบร้อย

4. กระทงใบตองแบบกลีบหัวขวาน

วิธีทำกระทง ใบตอง แบบกลีบหัวขวาน เป็นการทำกระทงที่ต้องมีความชำนาญเล็กน้อย เพราะว่ามีรายละเอียดค่อนข้างเยอะ แล้วก็มีการซ้อนกลีบหลายๆ ชั้น ต้องอาศัยความใจเย็นแล้วก็การมีสมาธิสูง แต่ถ้าใครอยากจะทำเป็นกระทงประกวดล่ะก็ กระทงใบตองแบบนี้ก็งดงามมากๆ ค่ะ

วิธีทำ :

1. ฉีกใบตองกว้าง 1.5 นิ้ว จากนั้นพับใบตองเข้าหากันให้เป็นรูปสามเหลี่ยม และพับริมใบตองด้านซ้ายลงมา
2. พับใบตองริมขวาลงมาให้ชิดเส้นกึ่งกลาง
3. พับทบทั้งสองข้างเข้าหากัน
4. คว่ำกลีบให้สันใบตองอยู่ด้านบน และพับใบตองลงมาให้เป็นมุมฉาก
5. พับด้านซ้ายหลังมาทบตรงเส้นตั้งฉาก และพับด้านขวาลงมาเหมือนกัน
6. จากนั้นนำกลีบที่พับไว้มาต่อกัน จะได้ใบตองกลีบหัวขวานเย็บด้วยด้ายสีเขียวต่อกันเป็นแนวยาว จนกระทั่งสามารถหุ้มขอบของฐานกระทงที่เตรียมไว้ได้ 
7. นำกระทงที่ได้มาประดับตกแต่งด้วยดอกไม้ตามใจชอบ และอย่าลืมปักธูป และเทียน หรือจะใส่สิ่งของบางอย่างลงในกระทงตามความเชื่อสมัยโบราณ เช่น เล็บ เส้นผม เพื่อนำสิ่งไม่ดีลอยไปกับกระทง เป็นการสะเดาะเคราะห์นั่นเองค่ะ

5. กระทงใบตองแบบกลีบผกาซ้อน

กระทงใบตองแบบกลีบผกาซ้อน จากในรูปอาจจะดูเหมือนว่าทำยาก จริงๆ แล้ว เป็นวิธีทำกระทง ง่ายๆ อีกแบบหนึ่งที่มือใหม่ก็สามารถทำได้ กลีบกระทงแบบนี้ก็พับไม่ยากอีกด้วย จะทำได้อย่างไร ไปดูกันเลยค่ะ

วิธีทำ :

1. นำใบตองมาตัดให้ได้ขนาดกว้าง 1.5 นิ้ว ยาว 6 นิ้ว 
2. พับริมใบตองด้านขวาลงมาให้ชิดริมใบตองด้านซ้าย
3. พับใบตองด้านขวาลงมาอีกครั้งหนึ่ง ให้ได้กึ่งกลางพอดี 
4. พับใบตองแบบเดิมจำนวน 3 ชิ้น วางซ้อนกันเรียงขนาดจัดระยะให้สวยงาม จากนั้นเย็บให้ติดกัน เรียกว่า กลีบผกาซ้อน 
5. นำใบตองกลีบผกาซ้อนที่พับไว้ไปติดโดยรอบที่ขอบฐานกระทงที่เตรียมไว้ ซึ่งต้นกล้วยที่นำมาเป็นฐานควรมีความหนา 1.5 -2 นิ้ว โดยประมาณ จากนั้นตกแต่งกระทงให้มีความสวยงาม โดยประดับด้วยดอกไม้ที่หาได้ทั่วไป เช่น ดอกดาวเรือง ดอกพุด หรือดอกไม้ชนิดอื่นตามใจชอบ และปักธูป เทียน เตรียมลอยได้เลยค่ะ

Inspire Now ! : เราสามารถร่วมสนุกกับเทศกาลและรักษาวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามไปพร้อมๆ กับการรักษ์โลก รักสิ่งแวดล้อมได้ด้วยวิธีทำกระทงใบตอง จากวัสดุธรรมชาติที่สามารถย่อยสลายได้ อย่างเช่นไม้กลัดใบตอง ใบตอง ต้นกล้วย ดอกไม้สด เป็นต้น อย่างไรก็ตาม แม้จะใช้วัสดุจากธรรมชาติ แต่ถ้าหากมีคนไปลอยกระทงจำนวนมาก ก็ทำให้เกิดขยะในแม่น้ำในปริมาณมากและส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้อีกเช่นกัน วิธีแก้ไขก็คือ ควรลอย 1 กระทงต่อ 1 ครอบครัวเท่านั้น เพื่อเป็นการลดจำนวนกระทงที่จะกลายเป็นขยะในแม่น้ำได้ หรือจะลอยกระทงออนไลน์ก็ได้เหมือนกัน แล้วไปถ่ายรูปเล่นสวยๆ แทนก็เหมาะนะคะ

DIYINSPIRENOW คือแรงบันดาลใจของฉันใช่ไหม ? ใครชอบกระทงแบบไหน หรือมีแพลนจะไปเที่ยวลอยกระทงที่ไหนบ้าง มาคอมเมนต์บอกกันได้นะคะ ♡